เดิมมีชื่อว่าบ้านเหล่าหมาก ชนกลุ่มแรกเข้ามาอยู่ คือ ขุนโป้ขุนกวนพร้อมลูกหลานประมาณ 5 ครอบครัวมาจาก  บ้านตากแดด  อ.ศรีภูมิเดิม  มณฑลร้อยเอ็ด  ปัจจุบันบ้านตากแดด  อำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด  การอพยพของขุนโป้และขุนกวน ใช้วาเทียมเกียน ใส่สัมภาระที่จำเป็นใช้เกวียน 2 เล่มเป็นยานพาหนะมุ่งหน้าไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ  ครั้นมาถึง ๔ ลำห้วยใหญ่ซึ่งเป็นสายน้ำที่จะอยู่อาศัยและมีพันธุ์ไม้ต่างๆ โดยเฉพาะหมาก พู มากพร้อมทั้งมีปู ปลาอาหารมากมาย จึงพากันได้ถางป่า แล้วตั้งชื่อหมู่บ้านว่า หมู่บ้านเหล่าหมาก ครั้นอยู่มา 2 ปีเศษ ลูกหลานก็เริ่มล้มป่วยเป็นโรคอุจจาระเหลว  หรือปัจจุบันเรียกว่า  “โรคอหิวาตกโรค”  ขุนโป้  จึงพาลูกหลานอพยพย้ายหนีจากโรคร้ายดังกล่าวไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้  เห็นหนองน้ำที่อุดมสมบูรณ์และมีขนาดใหญ่ใกล้กันถึง ๒ หนอง หนองหนึ่งมีต้นกระทุ่มเกิดอยู่ที่ริมหนองมีขนาดของลำต้นใหญ่  ขุนโป้และลูกหลานจึงช่วยกันถางป่าและตั้งบ้านเรือนอยู่ริมหนองโดยตั้งชื่อหมู่บ้านว่าบ้านหนองทุ่ม  มีผู้ใหญ่บ้านคนแรก คือ นายนวม ประทุ่มรุ่ง คนที่  ๒  คือ นายม่วง บัวบุญ คนที่  ๓  คือ นายนัน  คลังดงเค็ง  คนที่  ๔  คือ  นายเธียรศิลป์ ธนูชาญ คนที่  ๕ คือ นายสุพัฒน์ ประจักกะตา และ นายสมพร  บัวบุญ  คือกำนันตำบลหนองทุ่ม  คนปัจจุบัน  ตำบลหนองทุ่มตั้งอยู่ทางทิศเหนือ  อ.วาปีปทุม ห่างจากอำเภอ 4 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัด 44 กิโลเมตร แยกออกจากตำบลหนองแสง ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2532 จนถึง  ปัจจุบัน เป็นระยะเวลา  12 ปี  การเดินทางไปติดต่อทางราชการหรือค้าขายใช้รถประจำทางสายวาปีแก่ดำ บางคนใช้รถยนต์ส่วนตัว บางคนใช้รถเครื่องส่วนตัว ตั้งอยู่ในการปกครองของอำเภอวาปีปทุม ประกอบไปด้วย 10 หมู่บ้าน ประชาชนส่วนใหญ่เป็นสัญชาติไทย  นับถือศาสนาพุทธ 

สภาพลักษณะภูมิประเทศ  พื้นที่ตำบลหนองทุ่ม  สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่มดินปนทราย  ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนา สภาพแหล่งน้ำ  ลำห้วย  ๔  สาย  ลำห้วยใหญ่  ห้วยสังกา  ลำห้วยโคกสี  ลำห้วยแสง  หนองน้ำ  ๕  แห่ง  คือ  หนองเสือ  หนองข่า  หนองฮี  หนองใต้น้อย  หนองใต้ใหญ่เป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนชุมชนท้องถิ่นจัดการตนเองให้น่าอยู่

พื้นที่การปกครอง ตำบลหนองทุ่ม  มีเนื้อที่ทั้งหมด  ประมาณ  ๙,๘๙๑  ไร่  หรือประมาณ  ๑๙  ตางรางกิโลเมตรมีพื้นที่ทำการเกษตรทั้งสิ้น  ๑๒,๐๔๖  ไร่ครอบครัวประกอบอาชีพทางการเกษตรประมาณ  ๗๐๐  ครอบครัว  ครัวเรือน  ทั้งสิ้น 1,๐๗๖  ครัวเรือน  ประชากรจำนวน ๔,๐๓๑ คน แยกเป็นชาย ๑,๙๘๓ คน หญิง 2,๐๔๘ คน แบ่งออกเป็น ๑๐ หมู่บ้าน ข้อมูลจากระบบข้อมูลตำบล  ( TCNAP ปี 255๗ )

                บ้านโนนเขวา  หมู่ที่ 1            บ้านหนองทุ่ม หมู่ที่ 6       

                บ้านหนองตาไก้  หมู่ที่ 2         บ้านหนองเสือ  หมู่ที่ ๗

                บ้านหนองเผือก  หมู่ที่ 3         บ้านหนองแสงน้อย หมู่ที่ ๘                       

                บ้านม่วง หมู่ที่ 4                   บ้านหนองทุ่มพัฒนา หมู่ที่ ๙

                บ้านหนองทุ่ม หมู่ที่ 5             บ้านหนองทุ่ม หมู่ที่ ๑๐                

อาณาเขตติดต่อ  มีระยะห่างจากตัวอำเภอประมาณ  ๓  กิโลเมตร  และมีระยะห่างจากตัวจังหวัดมหาสารคามประมาณ  ๔๐  กิโลเมตร  โดยมีอาณาเขตดังนี้

ทิศเหนือ           มีอาณาเขตติดต่อกับตำบลขามป้อม  อำเภอวาปีปทุม  จังหวัดมหาสารคาม

ทิศใต้              มีอาณาเขตติดกับตำบลหนองแสง  อำเภอวาปีปทุม  จังหวัดมหาสารคาม

ทิศตะวันออก      มีอาณาเขตติดต่อกับตำบลหนองไฮ  อำเภอวาปีปทุม  จังหวัดมหาสารคาม

ทิศตะวันออก      มีอาณาเขตติดต่อกับตำบลโคกสีทองหลาง อำเภอวาปีปทุม  จังหวัดมหาสารคาม